بررسی مهارت های کودک از بدو تولد تا 2 سالگی

کودک از زمانی که متولد می شود، شروع به یادگیری مهارت می کند. گریه کردن، دهان گرفتن سینه مادر را می توان به عنوان مهارت های اولیه ای دانست که کودک شروع به یادگیری می کند.

فرزند انسان نیز مانند سایر موجودات دیگر برای رشد و بقا به یادگیری مهارت نیاز دارد. بدون یادگیری مهارت عملاً ادامه زندگی و زنده ماندن غیر ممکن و یا خیلی سخت می شود.

همانطور که می دانید یک دسته از مهارت ها اکتسابی است و یک دسته دیگر انتسابی  است. برای پرورش و یادگیری هر کدام از این مهارت لازم است که کودکان از همان بدو تولد آموزش ببینند.

بدون آموزش  کودک قادر نخواهد بود به تنهایی از پس زندگی خودش برآید و در آینده فردی وابسته خواهد شد.

در ادامه سعی خواهیم کرد مهارت های کودکان را از بدو تولد تا 2 سالگی  بررسی کنیم و ویژگی های آن را به اختصار توضیح دهیم.

مهارت های کودک از بدو تولد تا دو سالگی

مهارت های کودک در این بازه سنی بیشتر به صورت اکتشافی و در ارتباط با با دیگران شکل می گیرد.

این مهارت ها که در قالب بازی بیشتر بروز می کند با تقلید کردن از اطرافیان شروع می شود، کودک در مواقع بیداری و هوشیاری با تماس های فیزیکی و لمسی شروع به یادگیری مهارت های اولیه می کند.

در این سن کودک وسایل را در دست می گیرد، لمس می کند ، در دهان می گذارد، پرت می کند.  انجام دادن همین حرکات ابتدایی و ساده  موجب یادگیری ادراکی و ایجاد لذت برای کودک می شود.

مهارت حسی –حرکتی

در ماه اول نوزاد،  به صورت دمر سر خود را از یک طرف به طرف دیگر حرکت می دهد و با کمک اطرافیان می تواند سر خود را نگه دارد. و در سن چهار ماهگی سر خود را در حالی که دمر است برای دیدن اطراف بلند می کند.

در شش ماهگی می تواند با قرار گرفتن بر روی ساعد خود از یک طرف به طرف دیگر حرکت کند. و دست خود را بالا بیاورد و اشیاء را بگیرد.

اکثر کودکان در هفت ماهگی می نشینند و برای اشیایی که  با آن ها فاصله دارند تلاش می کنند. و در 12 ماهگی می توانند به تنهایی از حالت خوابیده به حالت نشسته در بیایند. در همین سن است که کودک می تواند وزن خود را تقسیم کند و پا به پا کند و آهسته و با قدم های کوچک راه بروند که این شیوه ی راه رفتن تا 18 سالگی ادامه دارد.

به طور کلی کودک تا 12 ماهگی می تواند مهارت های زیر انجام دهد:

*به طور مستقل می نشیند

*از یک مکان به مکان دیگر می غلتد

*به تنهایی می نشیند

*در حالت نشسته می تواند بچرخد

*با کمک و حمایت دیگران می تواند بشیند

*در حالیکه ایستاده و یا به جایی تکیه داده است میتواند بازی کند

*چهار دست و پا راه رفتن

*راه رفتن با کمک تکیه گاه و حمایت دیگران

کودک بین 12 تا 18 ماهگی شروع به یادگیری مهارت های جدید و پیچیده می کند.

کودک در این سن می تواند در حالت ایستاده بازی کند اسباب بازی هایش را به صورت چمباته از روی زمین جمع آوری کند.

از وسایلی مانند صندلی بزرگ ترها بالا برود و روی آن بنشیند.

همچنین کودک در این سن می تواند اشیاء سبک  مانند توپ، کتاب پارچه ای، مکعب های ابری و غیره را پرتاب کند. موقع راه رفتن  وسیله ای مثل اسباب بازی خودش را دنبالش بکشد.

بالا رفتن از پله ها به کمک گرفتن نرده ها و یا بزرگ تر ها از مهارت های حرکتی است که کودک در این سن قادر به انجام آن است.

کودک در سن 18 تا 24 ماهگی می تواند وسایلی مانند ماشین های اسباب  بازی برقی را که نیاز به حرکت پا ندارد را حرکت دهد.

ضربه زدن به وسایلی مانند توپ و غیره را به راحتی انجام می دهد. پرتاب کردن با فاصله زیاد را می تواند انجام بدهد. از دیگر مهارت هایی که کودک در این بازه ی سنی  که می تواند انجام بدهد و از این کار هم بسیار لذت می برد بالاو پایین پریدن است.

کودک به تنهایی قادر است در این سن از پله ها بالا و پایین برود.

مهارت های زبانی

کودک به طور معمول از 13 ماهگی  زبان دریافتی و درکش شروع به شکل گیری می کند. در این بازه زمانی والدین و کسانی که از کودک مراقبت می کنند باید از آن غافل نباشند و صحبت کردن با کودک را مدام تکرار کنند و از او بخواهند تا کلمات را ادا کنند و توجه کودک را جلب کنند.

استفاده از وسایلی مانند موبایل و تبلت و تلویزون در این سن اصلا توصیه نمی شود. والدین نباید اجازه بدهند کودکان از این وسایل استفاده کنند.

کودک از سن 13 تا  24 ماهگی می تواند مهارت های  زبانی زیر انجام دهد:

* از 13 تا 15 ماهگی می تواند معنای  تقریباً 50کلمه را  می داند. توانایی یادگیری هر هفته کلمات جددی را دارد. پرسش های ساده ای مثل باباکو؟ را بیان می کند. بسیاری از اشیاء را می شناسد و آن ها را با دست نشان می دهد. معنی کلماتی مانند (برو، بیا، بشین، بخور ) را می داند.

شروع به یادگیری و نام بردن اعضای بدن مانند (چشم، گوش، دهان) می کند.

کودک در این سن به شعرهای کودکانه علاقه نشان می دهد. برای بیان گفته ها و خواسته هایش از حالات چهره استفاده می کند همچنین از گفتار آهنگین استفاده می کند.

*کودک در سن 16 تا 18 سالگی، پرسش های ساده ای مانند عروسکت کو؟ ماشینت کو؟ را می داند. جمله ها ی طولانی تر را می فهمد. تعداد بیشتری از اجزای بدن را می شناسد و نام می برد. معنای تقزیباً 150 تا 200 کلمه را می فهمد. نام بعضی از لباس ها، اسبای بازی ها و خوراکی ها را تشخیص می دهد.

*کودک در سن 18 تا 24 ماهگی، فعل های امری مثل برو، بشین، بخور را می فهمد. شروع به یادگیری ضمایر مالکی مثل مال من می کند. روزانه به دایره لغاتش اضافه می شود. در سن 24 ماهگی دایره لغاتش به 250 تا 300 می رسد.

استفاده از صفات در گفته هاش دیده می شود. توانایی استفاده از چملات پرسشی پیدا می کند. اسم خودش را بیان می کند. شروع به درک مفاهیم مرتبط با اندازه می کند. رنگ ها را بیان می کند. شمارش اعداد مثل یک و دو را آغاز می کند. سرود های کودکانه را حفظ می کند.

در این مقاله سعی شده است  به دو مهارت اصلی حرکتی و زبانی کودکان دو سال پرداخته شود. لازم به ذکر است برای اینکه کودک در این بازه سنی به مهارت های که در بالا مطرح شد مسلط شود باید توسط والدین و اطرفیان آن حمایت شود.

استفاده از ابزارهای آموزشی و  مهارتی مانند کتاب های پارچه ای و مکعب های ابری که با موضوعات مختلف و مناسب این سن در بازار موجود است می تواند در این زمینه به رشد مهارت های کودک در این سن کمک می کند.