فضای مجازی می تواند مکمل ادبیات کودک باشد

سعیده موسوی مترجم حوزه ادبیات کودک و نوجوان هستند ایشان در رشته ی علوم سیاسی تحصیل کرده اند اما با توجه به علاقه ای که به کودکان داشته اند به سمت ادبیات کودک کشیده شده اند و در این زمینه کتاب های بسیاری خوبی را ترجمه کرده اند، خانم موسوی فعالیت حرفه ای خودش را با انتشارات سروش شروع کرده است و به مدت 15 سال با نشریات سروش کودکان، سروش بانوان، سروش جوان، کیهان بچه ها، شاهد جوان و … به عنوان خبرنگار  فعالیت مطبوعاتی داشته است.

ایشان تا کنون بیست عنوان کتاب برای کودکان از انگلیسی به فارسی ترجمه کرده اند و سال ها به عنوان مدرس زبان انگلیسی کودکان مشغول به کار هستند.

از جمله کتاب های ایشان می توان به “لولو وجود نداره”، “خرگوش سبیلو”، “شعبده باز”، “قصه های کوتاه برای خواب کودکان”، “کفش های آنجل”، “موجودات چندش آور” از نشر غنچه  و “من یه هیولا می خوام” می توان اشاره کرد.

متن زیر مصاحبه نشر غنچه با خانم سعیده موسوی است.

1.چه مشخصه هایی ادبیات کودک را از ادبیات بزرگسال بلحاظ عنصرخیال، بیان، فرم و ساختار ادبی و محتوا متمایز می کند؟

به اعتقاد من اولین چیزی که ادبیات کودک را از ادبیات بزرگسال جدا می کند ” مخاطب” است. مخاطب بزرگسال نیازها و توقعاتش از مخاطب کودک متمایز است و همین مسئله منجر به تولید آثار متفاوت می شود.

مسئله بعدی فرم یا همان ظاهر آثار است که ادبیات کودکان اعم از شعر، داستان، لالایی، نمایش نامه به صورت تصویری تولید می شود.

تا برای کودکان سرگرم کننده و جذاب باشد اما در ادبیات بزرگ سالان های تصویر خالی است مگر در آثار هنری، دیگر این که ادبیات بزرگسالان پخته تر و پیچیده تر است اما برای کودکان از واژه های ساده تر استفاده می شود.

2.آیا شما معتقد به محدودیت مضمون و محتوا در ادبیات کودک هستید یا هر مضمون و موضوعی را می توان کودکانه و در قالب لحن و بیان ویزه این مخاطب عرضه کرد؟

من شخصاً معتقد به محدودیت در ادبیات کودکان هستم شاید خیلی ها بگویند که می توانید هر موضوعی را به زبان ساده برای کودک بازگو کرد اما به اعتقاد من این کار سبب تحریف آن موضوع می شود به نظر من هیچ نیازی نیست که مسائلی مانند مسائل جنسی یا مسائل سیاسی را به طور باز برای کودک مطرح کنیم و کودکان را درگیر این موضوعات کنیم یک بچه چهار یا پنج ساله در دنیای خودش زندگی می کند و خواهان شادی و سرگرمی و آموزش در حد سن خودش است.

3.چالش های ادبیات کودک در عصر کنونی با گسترش فضاهای مجازی، اینترنت، ظهور پدیده هایی چون هوش مصنوعی و انواع پلتفرم های اجتماعی و پیچیدگی های روابط اجتماعی جامعه مدرن را عمدتاً در چه مواردی م یتوان تحلیل کرد؟

مسائلی مانند اینترنت و فضای مجازی و هوش مصنوعی چیزی نیست که فقط بر ادبیات کودک تاثیر گذاشته باشد اگر خوب دقت کنیم می بینیم که بر سینما، تلویزیون، تئاتر و موسیقی و حتی زندگی روزمره افراد جامعه هم تاثیر گذاشته اند.

به ویژه این که بعد از همه گیری بیماری کرونا تعطیلی مدارس و جایگزین شدن آموزش آنلاین ارتباط کودکان و نوجوانان با اینترنت و فضای مجازی بیشتر هم شده اما من شخصاً معتقدم باید به روز بود و از جبهه گیری بی مورد پرهیز کنیم . به نظرمن فضای مجازی می تواند مکمل ادبیات باشد خیلی از شهرستان ها و روستاها هنوز کتابخانه ندارند اما کودکان با داشتن تلفن همراه می توانند به ادبیات در فضای مجازی دسترسی پیدا کنند دیگر این که پلتفرم هایی مانند اینستاگرام یا تلگرام با راه اندازی پیج های معرفی کتاب یا گروه های کتابخوانی می توانند در این زمینه موثر واقع شوند بستگی دارد چه جور به قضیه نگاه کنیم.

4.شما در ترجمه ی برای کودک بیشتر به چه منابعی تکیه دارید؟

آثاری که من تاکنون ترجمه کرده ام 20 عنوان کتاب کودک بوده است که در ژانرهای داستانی، طنز و علمی بوده است من کتاب هایم را به زبان اصلی در منابعی مانند سایت آمازون پیدا می کنم و توسط دوستان خارج از کشور سفارش داده و خریداری می کنم برای ترجمه هم از منابعی مانند فرهنگ لغت و نیز اینترنت استفاده می کنم.

از اینکه وقتتون رو در اختیار ما گذاشتید سپاسگزار هستیم منتظر ترجمه های جدید از شما هستیم.